Wat is pastorale hulp?
Het woord pastor betekent herder. Pastoraat of pastoraal werk is dus letterlijk herderlijke
zorg. Het is een term die voornamelijk gebruikt wordt in de christelijke gemeente.
Begrijpelijk, want het beeld van een herder en een kudde (schapen) komt uit de bijbel.
Daarin wordt het volk van Israël en ook de christelijke gemeente meermalen vergeleken
met een kudde schapen.
Het beeld is bedoeld, om aan te geven hoe God zorgt voor mensen. Jezus was met innerlijke
ontferming bewogen over de mensen die Hem volgden, want Hij zag hen als schapen die
geen herder hebben. Dat wilde Hij nu Zelf zijn, nl. de Goede Herder, Die Zijn leven
stelt voor de schapen, om hen door dit leven heen te brengen en helpen, maar hen
ook voor eeuwig te redden en zalig te maken. God roept mensen om, in navolging van
deze Goede Herder, in Zijn Naam ook herders: pastors te zijn.
Wat doet nu een pastor in de gemeente?
We vinden in Ezechiël 34 vers 15 en 16 een soort taakomschrijving voor een herder:
- schapen weiden en ze een rustplaats geven;
- het verlorene zoeken en het afgedwaalde terugbrengen;
- het gewonde verbinden en het zieke versterken.
Je zou die beelden als volgt naar de pastor kunnen overbrengen:
- mensen brengen daar waar (geestelijk) voedsel vanuit Gods Woord te vinden
is en hen dat voedsel aanreiken, bijv. in de kerkdiensten of in kringen waarin
mensen samenkomen. Maar ook in persoonlijke gesprekken bij hen thuis of op
een andere plaats van ontmoeting. Eveneens op schrift, bijv. in het kerkblad.
In het legeren zit ook iets van het bieden van een plek om uit te rusten
en bij te komen; nieuwe kracht op te doen. Het heeft ook in zich het veilig
voelen en het er bij horen;
- opmerken als mensen dreigen af te haken op dwaalsporen terecht komen. Hen
opzoeken om ze terug te brengen bij de anderen en bij God. Hier kun je ook
denken aan het opzoeken van mensen die helemaal vreemd zijn aan de Bijbelse
boodschap of die daar van vervreemd zijn: evangelisatiewerk;
- oog en oor hebben voor mensen die een crisis meemaken, hetzij dat ze verwond
worden door omstandigheden waarin ze terechtkomen of dat ze getroffen worden
door ziekte (lichamelijk of psychisch) of dat ouderdom hen verzwakt. De pastor
kan luisteren en helpen met woorden en daadwerkelijk hulp bieden of organiseren.
Wat vraagt dit van de pastor?
Een liefdevol en oplettend oog en vooral een open, luisterend, oor voor alle mensen
in de gemeente. Om op te merken dat iemand hen nodig heeft en er al luisterend en
vragend achter te komen wat de ander bezighoudt. Het belangrijkste is, een warm,
kloppend hart voor de mensen. Bij dit alles is het onmisbaar om vertrouwd te zijn
met Gods Woord en vanuit een persoonlijke, levende relatie met God deze taken uit
te kunnen voeren.
Wie vervullen de pastorale taken in de gemeente?
In de eerste plaats de predikant wiens kerntaak het is om herder en leraar van de
gemeente te zijn. Naast het persoonlijke pastoraat aan individuele gemeenteleden
brengt hij ook pastorale elementen in zijn prediking of in het kringwerk naar voren,
evenals in publicaties in bijvoorbeeld het
kerkblad.
Als de gemeente tijdelijk geen predikant heeft, kunnen zijn taken waargenomen worden
door een pastoraal medewerker.
De predikant wordt bijgestaan door ouderlingen en diakenen. Bij pastoraat door ouderlingen
ligt het accent op het geestelijk leiding geven aan de gemeente en bemoediging en
versterking van zwakken en mensen in moeilijke situaties. Dit vindt vooral plaats
in de bezoeken bij mensen thuis of in een zorginstelling of ziekenhuis. Bij pastoraat
door diakenen ligt het accent op het troostende en helpende aspect in het ondersteunen
van mensen in crisissituaties.
Om de ouderlingen te helpen de gemeenteleden in hun wijk regelmatig te bezoeken,
zijn enkele bezoekbroeders aangesteld. Zij doen samen met hen de
huisbezoeken
of bezoeken zelfstandig met name de ouderen. Tenslotte vervullen enkele vrouwen uit
de gemeente een speciale taak in het omzien naar elkaar, wat georganiseerd wordt
door de
Hervormde Vrouwendienst.
Meer informatie over huisbezoek vindt u hier.